اهل سنت در جمهوری اسلامی ایران (قسمت سوم)
در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی، «اهانت به ارزشها و مقدسات گروههای مختلف قومی و مذهبی» که در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده اند، به عنوان «خط قرمز» معرفی شده است. ایشان همواره به مسئولان درخصوص تضمین حقوق برادران اهل سنت، عدم رفتار تبعیض آمیز با آنان و توسعه مناطق سنی نشین و محرومیت زدایی در این مناطق، تأکید میکنند.
فصل دوم: جایگاه اهل سنت در جمهوری اسلامی ایران
دیدگاه مقام معظم ّ رهبری (مدظّله العالی) درخصوص اهل سنت
در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی، «اهانت به ارزشها و مقدسات گروههای مختلف قومی و مذهبی» که در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده اند، به عنوان «خط قرمز» معرفی شده است. ایشان همواره به مسئولان درخصوص تضمین حقوق برادران اهل سنت، عدم رفتار تبعیض آمیز با آنان و توسعه مناطق سنی نشین و محرومیت زدایی در این مناطق، تأکید میکنند. نظام فکری و عملی مقام معظم رهبری در تعامل با اهل سنت را میتوان در چند محور اصلی زیر بیان نمود:
یکم: حقوق شهروندی
اصل اساسی در تعامل با اهل سنت از نظر مقام معظم رهبری، این است که پیروان اهل سنت مانند سایر شهروندان هستند و از این رو، هیچ فرقی میان مذاهب مختلف در بهره مندی از حقوق شهروندی نیست. ایشان در این زمینه می فرمایند: نما وقتی که می خواهیم یک ایرانی را به عنوان یک ایرانی به حقوق حقه خودش برسانیم، از او سؤال نمیکنیم که مذهب و یا حتی دین تو چیست، نه، مواطن ماست و از حقوق همشهری گری با ما دارد استفاده میکند».
حضرت آیت الله خامنه ای به عنوان مرجع تقلید نیز در زمینه حرمت اهانت به مقدسات اهل سنت، و همسران پیامبر اسلام (ص)، فتوا صادر نمودند. این فتوا گواه روشنی بر لزوم پرهیز از توهین به مقدسات اهل سنت به عنوان بخشی از شهروندان جمهوری اسلامی ایران است
دوم: عدم تبعیض و نابرابری
نگاه و اندیشه مقام معظم رهبری برگرفته از اندیشه وحدت با پیروان سایر مذاهب و حتی سایر ادیان است که هرگونه نگاه تبعیض آمیز در مسئله ارتباط با پیروان دیگر مذاهب اسلامی و ادیان الهی را طرد کرده و با اتکا به اندیشه اسلام ناب و تعالیم ائمه معصومین علیهم السلام، پیروان اقلیتهای دینی و مذهبی را همسنگ و همطراز با پیروان مذهب رسمیکشور (تشیع)که اکثریت جمعیت این کشور را شامل میشوند، میدانند. از جمله مصادیق رد هرگونه رفتار تبعیض آمیز با گروههای قومی و مذهبی در اندیشه مقام معظم رهبری، در بیانات ایشان در نامه ای خطاب به امام جمعه اهل سنت زاهدان، قابل مشاهده است. ایشان در این نامه مرقوم فرمودند: «همه ارکان جمهوری اسلامی موظفند بر اساس معارف دینی و قانون اساسی، هیچگونه تبعیض و نابرابری بین ایرانیان از هر قوم و نژاد و مذهبی روا ندارند. ما هم به جد معتقدیم همه باید باهم درکنارهم و در صفوف فشرده و واحدی به سربلندی و عزت ایران اسلامیبیندیشند، در راه آن تلاش کنند و اجازه ندهند دشمنان این مرز و بوم و خناسان وابسته به این و آن در این صف واحد تفرقه افکنده و کارشکنی کنند».
سوم: چشم انداز مطلوب برای اهل سنت در جمهوری اسلامی
مقام معظم رهبری در زمینه ایجاد شرایط رشد و توسعه مناطق سنی نشین فرمودند: «مردم مناطق سنی نشین، شهروند و مواطنین ما هستند و ما می خواهیم آنان در زیر سایه جمهوری اسلامی، خوب زندگی کنند غایت مطلوب در آن منطقه این است. البته در کنار اینکه امکانات رفاهی در مناطق سنی نشین فراهم باشد، باید زمینه برای رشد و تعالی معنوی مردم نیز فراهم شود».
چهارم: تعامل با نخبگان اهل سنت
مقام معظم رهبری، به عموم نخبگان مناطق سنی نشین به ویژه نخبگان دینی آنها توجه دارند و به نمایندگان خود در استانها، به امور اهل سنت و علمای آنها به صورت ویژه تأکید و سفارش میکنند. برای مثال، در حکم انتصاب نماینده ولی فقیه در استان کردستان آمده است: نسبت به علمای محترم محلی و به خصوص علمای محترم شافعی و اهل سنت و دیگر اقشار مردم غیور منطقه رعایت ویژه شود و از کم توجهی به نخبگان غیر همسو با نظریه وحدت و انقلاب اسلامی، خودداری کنند.
پنجم: تقریب مذاهب و ایجاد وحدت
مقام معظم رهبری بیانات متعددی در راستای تقویت وحدت و تقریب مذاهب ایراد نمودند: «میلیاردها انسان در دنیا هستند که درباره خدا و پیامبر و نماز و حج و کعبه و قرآن و بسیاری از احکام دینی باهم یک عقیده دارند، یک چند مورد اختلاف هم دارند، اینها بیایند همان چند اختلاف را بگیرند با هم بجنگند تا آن کسی که با اصل خدا و پیامبر و دین و همه چیز مخالف است، کار خودش را انجام بدهد. آیا این عاقلانه است؟». همچنین معظم له به منظور جلوگیری از اختلاف بین مذاهب اسلامی می فرمایند: «رفتار تفرقه آمیز، تشدید اختلافات در دنیای اسلام ممنوع است. ما با رفتارهایی که بعضی از گروههای شیعه انجام میدهند که موجب اختلاف میشود، مخالفیم. ما صریحا گفته ایم که با اهانت به مقدسات اهل سنت مخالفیم».
ششم: توسعه اقتصادی
مقام معظم رهبری در زمینه توسعه اقتصادی مناطق سنی نشین، توصیهها و سیاستهایی را به مسئولین کشور ابلاغ نمودند که در زیر به برخی از این موارد اشاره میگرد:
تأکید بر راه اندازی کارخانههای تعطیل شده با هدف محرومیت زدایی از منطقه سیستان و بلوچستان
موافقت با برداشت از صندوق ذخیره ملی برای تقویت زیر ساختهای مبادلاتی
تاکید برتوسعه سواحل مکران به منظور رشد اقتصادی مناطق سنی نشین که در استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان میباشد. ایشان در این خصوص فرمودند: مسئله آبادسازی سواحل مکران نیز جزء کارهای اساسی است که باید با همکاری دولت برنامههای مورد نظر در این منطقه با سرعت بیشتری دنبال شود. طرح توسعه سواحل مکران تأثیر بسیار مهمی در اقتصاد مناطق سنی نشین استان سیستان و بلوچستان دارد. رهبر معظم انقلاب اسلامیتوجه ویژه ای به آبادانی و توسعه سواحل مکران داشتند و دستورات لازم را نیز در این خصوص صادر کرده اند.
مقام معظم رهبری به اقتصاد معیشتی مردم مناطق محروم توجه ویژه ای دارند. ایشان علاوه براینکه به طرحهای توسعه اقتصادی در استانهای سنی نشین تاکید دارند، تا زمان به ثمر رسیدن طرحها مانع از مشاغل غیرقانونی موجود نیز نمیشوند. ایشان در زمانی که فرمان مبارزه جدی با قاچاق رادادند،کولبران و سوختبران را که عمدتا ساکنان مناطق سنی نشین بلوچستان و کردستان هستند، استثنا میکنند و میگویند با آنها اگر برخورد هم نشود، اشکالی ندارد.
منبع: گزارش ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران